Kamis, 02 September 2021

DOLANAN LATAR

DOLANAN LATAR JAMAN CILIK

 


Esih awan ya antarane sedelamaning garep rep. Angger ayawene biasane mamake wis nggoleti anake sing pada dolan. Jane ya biasa jenenge bocah pada dolan. Kumpul karo bala balane sing seumuran.

 Angger bocah karangjoh

o tengah ya bala inyong kuwe. Angger di reken antarane ya ana sejinah jajal tek eling eling mbok menawa bisa esih kemutan kancane nyong. Nganggo jeneng asli apa yah.... mene ora kelalen. Kan sing paling edek umahe. Parno, Gino, Anto,Saidi diplong, rimun bagol, nano, tusino, yono, ndindik, jumiran, tumiran, rasim, ngadirin, gonthot, gomin, sodimin, gomis, mamat kate, yanto, slamet, bagol saimin, sarikin joko semplo, rikun, sarno.  Sing perek sekolahan SD ya... hendri, bangi, khamim, udin hasan, udin jafar, yanto sarman, bera, saryono, Bud.

 Semana akehe ana sing wis ninggal mbarang. Ana sing wis duwe putu, sing nganti siki ora mbojo ya ana, sing mati kendat ya ana ujarku. Pokoke macem macem lah. Sing dadi supir, dadi juragan wedus, juragan pete, juragan kayu ya ana. Dadi pejabat, dadi dokter, dadi apa bae.

...

 Eh...Ya nyong kemutan tua gono, ya tua gono. Jamane kuwe nyong egih SD liwat ngarep umahe, weruh rapot agi di peme. Kudanen mbok apa kenang crocoh nek ana udan gede. Nyong karo parno liwat garep adus kali nang kedhung tawang. Nyong weruh tulisan SMA N Gombong. Babar pisan ora ngerti sapa jenenge ,mung weruh biji. Karo mangsi mblobor kenang banyu. Jenenge be mbuh sapa... mung ngerti nek kuwe rapote tuwa Gono.

 ...

 Dasare bocah SD. Dolanane ya ana ana bae, kabeh mung mangsan. Angger mangsan panggal ya dolanan panggal. Cah cah lanang sekolah nggawa panggal. Sing apik ya panggal kayu sawo, kayu wit kopi. Lha angger panggal kayu kalba apa sengon ta ora apik. Kayune amoh, entheng dadi ora patia maen nggo gaprakkan.

 Angger nyong ngarani bocah bocah esih kreatip. Dolanane gawe dewek. Panggal gari nggolet wit kopi sing wis ditegor. Apa bongkotan galih kayu mahoni terus digawe dewek. Carane gawe ya cacagi karo lading utawane bendo. Nek sing wis gedhe temua repek ya karo kudi. Eh pada ngerti panggal mbok rika..?

 Panggal angger jaman siki jenenge ya Gasing. Jajal rika pada sing wis tau gaprakkan panggal? Tau weruh tanggane pada gaprakkan panggal mbok. Apa sih jenenge ya....


 Senggung senggung

balang kothek balang senggung

kidul tamba karang pucung

desaku watuagung....

 

 Biasane goleh pada dolanan panggal nang latar utawane derik sing amba. Dadi nggone kamot nggo ngumpul bocah akeh. Gedhene panggal natarane se gegeman tangan. Ana sing lewih gede.

 Nyong njaluk digawekna panggal karo bapake, sekang wit kopi. Mandan gedhe. Lewih gede nimbang gegeman tangane nyong. Apik panggale wernane kuning semu ijo. Ana sisih sing wernane coklat. Angger bapake sing gawe rapih. Angger diubengna moni swarane nguuuuuunggg... biasane nyong karo parno karo gisus bagol seneng medekna kuping nang pinggir mubenge panggal, mung mene krungu swarane ngung... mene genah.

 Swara ngung mau sebabe mubenge panggal banter. Angger uwette dawa goleh nggung pas mubenge nang tegel ya monine maen, seru. Ning nek mubenge nang jogan lemah mempur ya ora patia seru. Cepet mandeg, beda karo nang ubin apa nang tegel. Mandan suwe.

 Uwet biasane nyong gawe dewek. Karo plapah gedang sing wis garing. Gari met nang kulon ngumah. Plapah gedang garing diparo terus diubetna. Disigar dari loro. Mene gampang biasane tlpakana tangan diidoni. Cuh cuh... terus plapah graing di delah nang sikil nduwur dengkul, nang pupu. Digiling mene ngubet. Pucukke biasane cilik, nggko angger wis tekan bongkon sengsaya gede.

 Ana sing gawe uwet karo kulit wit kopi apa wit apa ya kelalen koh. Penjalin ya udu. Ya wit kopi lah ketone. Terus di thuthuki watu mene amoh ning ora tugel. Terus diubet, digilig. Di klunthung mene dadi uwet panggal. Apik, awet ora gampang pedhot kaya plapah nggedang. Biasane menangan nek adu panggal.

 .....

 Sing ora adu panggal ya pada gaprek. Biasane nyong ya dolanan gaprek. Karo kancane. Udu karet lima, udhu sepuluh, udhu loro ya wani. Nek nangumah lha damon. Gaprek biasane goleh main nang plipiran sekolahan. Sing esih lemah ora di plester. Garing ora lunyu. Nggolet sapu terus dijukut lidine siji. Antarane teung senti. Terus sing rong senti di tanclebna nang lemah. Modod se senti. Angger wis pada udu terus ngundi sapa singmain pertama. Carane kan sada modod mau mlaku limang langkah utawane sepira karepe bocah bocah. Banjur pada nggaprek.

 Sewise hombreng, sing kebagian pertama nggaprek. Kabeh karet didelah nangnduwur sikil tengen. Terus sikile didelah nang mburine garis bates sing digawe. Terus mlumpat nglebokna karet meng sada mau. Pira karet sing mlebu sah dadi duwene sing main.

 Terus dipilih karet mburi dewek, angger adoh dikilani. Angger ana sekilah berarti dijepret. Karete di tindihi tangan, terus sebelah ngarep dicanthelna nang sada. Angger nggubed ora ucul berarti sekabehe karet udon mau sah menang dadi duwene. Angger ucul berarti gantian main karo kancane sing nomer loro.

 Angger ora ana sekilan berarti kudu di cuthat. Karet mburi dewek di cuthah karo driji telunjuk. Angger mlebu, maring sada, ya berarti menang angger ora ya gantian karo kanca liyane.

 .....

 Beyunge.... panggalku nangendi Yung...? karete wingi nang kene deneng ora ana?

Tek buang... salahe  kon madang malah merad. Madang gisit terus adus mangkat ngaji. Kaeh lawuh jangan welok karo gesek peda. Jengkol beweh nang rantang, esih nang nduwur bak dikumbah gisit.

.....


Kang Didin 

Salam Dolanan Latar

Kendal, 3 September 2021.


Tidak ada komentar:

Posting Komentar